تفاوت بین برنامه‌نویسی سمت کاربر و سمت سرور چیست

---

به طور خلاصه، تفاوت اصلی بین برنامه‌نویسی سمت کاربر (Client-Side) و سمت سرور (Server-Side) در **محل اجرای کد** و **وظایفی که انجام می‌دهند** است.

**1. برنامه‌نویسی سمت کاربر (Client-Side Programming):**

* **محل اجرا:** در مرورگر یا اپلیکیشن روی دستگاه کاربر (مشتری) اجرا می‌شود.
* **زبان‌های رایج:** JavaScript (اصلی‌ترین زبان)، HTML، CSS
* **وظایف اصلی:**
* **نمایش رابط کاربری:** ساخت و نمایش عناصر بصری (دکمه‌ها، متن‌ها، تصاویر و ...) در مرورگر یا اپلیکیشن.
* **تعامل با کاربر:** دریافت ورودی از کاربر (کلیک، تایپ، لمس) و واکنش نشان دادن به آن (تغییر محتوا، نمایش پیام، انیمیشن و ...).
* **ارسال درخواست به سرور:** ارسال اطلاعات (مانند فرم‌های پر شده یا جستجو) به سرور برای پردازش.
* **دریافت و نمایش پاسخ از سرور:** دریافت داده‌ها از سرور (مانند نتایج جستجو یا پروفایل کاربر) و نمایش آن به کاربر.
* **بهبود تجربه کاربری:** انجام عملیات بدون نیاز به بارگذاری مجدد صفحه (مانند اعتبار سنجی فرم‌ها، فیلتر کردن لیست‌ها و ...).

**مثال:** وقتی شما روی یک دکمه در یک وبسایت کلیک می‌کنید، کد JavaScript سمت کاربر ممکن است یک انیمیشن نمایش دهد یا یک درخواست به سرور ارسال کند.

**2. برنامه‌نویسی سمت سرور (Server-Side Programming):**

* **محل اجرا:** روی سرور (کامپیوتری که وبسایت یا اپلیکیشن روی آن میزبانی می‌شود) اجرا می‌شود.
* **زبان‌های رایج:** Python, Java, PHP, C#, Node.js, Ruby, Go
* **وظایف اصلی:**
* **دریافت و پردازش درخواست‌ها:** دریافت درخواست‌ها از کاربران (از طریق مرورگر یا اپلیکیشن) و انجام محاسبات لازم.
* **مدیریت پایگاه داده:** ذخیره، بازیابی، و به روزرسانی داده‌ها در پایگاه داده (مانند اطلاعات کاربران، محصولات، نظرات و ...).
* **ایجاد پاسخ:** ایجاد و ارسال پاسخ به کاربر (مانند صفحات HTML، داده‌های JSON، یا تصاویر).
* **احراز هویت و مجوز:** تایید هویت کاربران و کنترل دسترسی آن‌ها به بخش‌های مختلف وبسایت یا اپلیکیشن.
* **انجام منطق تجاری:** پیاده‌سازی قوانین و فرآیندهای تجاری مربوط به اپلیکیشن (مانند محاسبه قیمت، پردازش پرداخت، ارسال ایمیل و ...).

**مثال:** وقتی شما یک فرم ثبت‌نام را پر می‌کنید، اطلاعات شما به سرور ارسال می‌شود. کد سمت سرور آن اطلاعات را اعتبارسنجی می‌کند، در پایگاه داده ذخیره می‌کند، و یک پیام تایید به شما نمایش می‌دهد.

**خلاصه در جدول:**

| ویژگی | برنامه‌نویسی سمت کاربر (Client-Side) | برنامه‌نویسی سمت سرور (Server-Side) |
|---------------|------------------------------------|-------------------------------------|
| محل اجرا | مرورگر/اپلیکیشن روی دستگاه کاربر | سرور |
| زبان‌های رایج | JavaScript, HTML, CSS | Python, Java, PHP, C#, Node.js, Ruby, Go|
| وظایف اصلی | نمایش رابط کاربری، تع