نمودار یوزکیس چیست؟

خلاصه
1403/07/11

نمودار یوزکیس (Use Case Diagram) یکی از نمودارهای مهم در UML است که برای مدل‌سازی نیازمندی‌های کاربردی سیستم استفاده می‌شود.

نمودار یوزکیس چیست؟

نمودار یوزکیس چیست؟ نمودار یوزکیس (Use Case Diagram) یکی از نمودارهای مهم در UML است که برای مدل‌سازی نیازمندی‌های کاربردی سیستم استفاده می‌شود. این نمودار به ما کمک می‌کند تا تعاملات بین کاربران (یا سیستم‌های خارجی) و سیستم نرم‌افزاری را درک کنیم و بفهمیم که چه وظایفی باید توسط سیستم انجام شود. اجزاء اصلی نمودار یوزکیس:
نمودار یوزکیس از چند عنصر اصلی تشکیل شده است: بازیگر (Actor): بازیگر کسی است که با سیستم تعامل دارد. این می‌تواند یک کاربر انسانی باشد یا یک سیستم خارجی که با نرم‌افزار شما در تعامل است.
بازیگرها معمولاً در خارج از محدوده سیستم قرار دارند و وظایف و عملیات خاصی را آغاز می‌کنند یا از خدمات سیستم استفاده می‌کنند.
مورد کاربرد (Use Case): مورد کاربرد یک وظیفه یا فعالیت خاص است که سیستم باید برای یکی از بازیگران انجام دهد. هر یوزکیس توصیف می‌کند که سیستم چگونه نیازمندی‌های خاصی را برآورده می‌کند.
یوزکیس‌ها در نمودار به شکل بیضی نمایش داده می‌شوند و نام فعالیت داخل آن نوشته می‌شود.
روابط (Relationships): روابطی که بین بازیگرها و موارد کاربرد وجود دارد، با خطوط مستقیم و فلش‌های خاص نشان داده می‌شود. انواع مختلفی از روابط وجود دارد:
ارتباط (Association): یک خط ساده بین بازیگر و یوزکیس که نشان‌دهنده تعامل مستقیم آن‌هاست.
شامل (Include): زمانی که یک یوزکیس به‌طور کامل از یوزکیس دیگری استفاده می‌کند یا آن را اجرا می‌کند، رابطه شامل بین آن‌ها نمایش داده می‌شود.
گسترش (Extend): اگر یک یوزکیس فقط در شرایط خاص گسترش پیدا کند یا کارهای بیشتری انجام دهد، از رابطه گسترش استفاده می‌شود.
وراثت (Generalization): زمانی که یک بازیگر یا یوزکیس خاصی نوعی از بازیگر یا یوزکیس عمومی‌تر است، از این رابطه استفاده می‌شود. برای مثال، یک کاربر می‌تواند هم کاربر عادی و هم مدیر باشد.
اهداف و فواید استفاده از نمودار یوزکیس:
درک نیازهای سیستم: نمودار یوزکیس به تیم‌های توسعه و ذی‌نفعان کمک می‌کند تا به‌وضوح نیازمندی‌ها و وظایف سیستم را درک کنند.
تسهیل ارتباط بین ذی‌نفعان: این نمودار به عنوان ابزاری برای برقراری ارتباط بین مشتریان، تحلیل‌گران و توسعه‌دهندگان عمل می‌کند. همه افراد با بررسی این نمودار می‌توانند نیازهای سیستم را درک کنند.
ساده و قابل فهم بودن: این نمودار به‌طور عمده از نظر بصری ساده است و همه کاربران، حتی کسانی که دانش فنی ندارند، به‌راحتی می‌توانند آن را درک کنند.
مستندسازی نیازمندی‌ها: نمودار یوزکیس به عنوان یک سند قابل استناد در طول پروژه توسعه نرم‌افزار به‌کار می‌رود و نیازمندی‌های سیستم را به‌صورت خلاصه و دقیق مستند می‌کند.
نمونه‌ای از نمودار یوزکیس:
فرض کنید در حال طراحی یک سیستم خرید آنلاین هستیم. موارد کاربرد ممکن است شامل فعالیت‌هایی مانند "ثبت‌نام کاربر"، "جستجوی محصول"، "افزودن به سبد خرید"، و "پرداخت آنلاین" باشد. در اینجا بازیگران شامل "مشتری"، "مدیر سایت" و شاید "سیستم پرداخت" باشند. خطوط ارتباط نشان می‌دهند که مشتری چه تعاملاتی با سیستم خرید دارد، مثلاً جستجوی محصولات، اضافه کردن آن‌ها به سبد خرید، و نهایی کردن خرید.